پیاده ‌سازی FOSS در یکی از مدارس ایتالیا

1.چکیده
این مقاله تجربی نشان می‌ دهد که چگونه نرم‌ افزارهای آزاد/متن ‌باز (FOSS : Free/Open Source Software) در یادگیری مشارکتی و متقابل در یک محیط آموزشی نقش دارد. بر خلاف نرم ‌افزارهای اختصاصی، FOSS امکان سفارش ‌سازی گسترده نرم ‌افزار و پشتیبانی بهتر خواسته ‌های کاربران محلی را می ‌دهد. در این مقاله، نحوه پیاده‌ سازی FOSS در یک دبیرستان ایتالیایی، روابط مرسوم بین کاربران (مثلاً معلمان و دانش ‌آموزان) و همچنین کاربران و توسعه دهندگان را به چالش می ‌کشد. یافته ‌ها و نتایج برخی از جنبه ‌های اجتماعی کامپیوتریزه کردن مبتنی بر FOSS را روشن خواهد ساخت. این جنبه ‌ها شامل نقش FOSS در تغییر سازمانی و مدنی در محیطهای آموزشی و راه ‌هایی که سازمان مدنی FOSS از نیروها و عوامل اجتماعی تاثیر می‌ پذیرد، می ‌باشد.
2.مقدمه
بسیاری از مطالعات اخیر نشان می ‌دهند که روابط بین کاربران حرفه ‌ای و آماتور توسعه‌ دهندگان، استفاده‌ کنندگان منابع دانش و تولیدکنندگان می ‌توانند در یک جامعه مبتنی بر دانش و رایانه، به رقابتهای زیادی بپردازند. بخشهای چنین سیستم دانش پیچیده ‌ای که یادگیری متقابل در آن یک اصل برجسته است، را می ‌توان از جنبه ‌های گوناگون بررسی و مشاهده نمود. بخش آموزشی یکی از این بخشها است که در تبدیل و تغییرهای دیجیتالی آزمایش شده است.
در این مقاله ما به بررسی چنین تبدیلاتی در مدارس که با پیاده‌ سازی FOSS انجام گرفته است، می ‌پردازیم. ما دلایلی می ‌آوریم که FOSS بر خلاف دیگر موسسات آموزشی مانند WebCT و Blackboard‍ که از نرم ‌افزارهای اختصاصی برای تسهیلات و یادگیری در مدارس استفاده می ‌کنند، پتانسیل بیشتری برای انگیزه دادن و شکل دادن به فناوریهای مطلوب کاربران دارد.
موسسه Statale di Istruzione Superore J.M.Keynes (که از این به بعد در متن با عنوان »دبیرستان Keynes« آن را قید می ‌کنیم)، واقع در حومه شهر Bologna در شمال ایتالیا، اقدام به پیاده‌سازی ICT مبتنی بر FOSS به منظور کمک به آموزش الکترونیکی نمود. شفافیت واضح فناوریها همراه با کد منبع باز نه تنها هزینه‌های مدیریتی سیستمهای IT موجود را که کاهش داده (مثلاً هزینه‌ مجوزهای نرم‌افزار اختصاصی، هزینه به روزرسانی دوره‌ای به منظور برطرف ساختن آسیب‌پذیری و هزینه‌های بهبود تواناییها و قابلیتها)، بلکه به آنها امکان سفارشی کردن نرم‌افزارشان را برطبق خواسته‌های خودشان می‌دهد. در کنار همکاری نزدیک با کارشناسان و طراحان سیستم، معلمان و دانش‌آموزان در Keynes می‌توانند در ساخت سیستم و نرم‌افزارهایی که استفاده می‌کنند، مشارکت نیز داشته باشند.
این تجربه‌ها برای توسعه محیطهای توانمند آموزشی بسیار ارزشمند می‌باشد و مهمتر اینکه افراد درمی‌یابند که FOSS چگونه می‌تواند در مدارس پیاده‌سازی گردد و هر دو گروه کاربران و توسعه‌دهندگان را از مزایای خود بهره‌مند سازد. در حالی که فعالیتهای اولیه بر روی آموزش الکترونیکی و کارهای مشارکتی تلاش دارند تا ICTها را به عنوان رسانه‌ای توانمند برای تدریس و آموزش تعاملی به کارگیرند، تعداد کمی از آنها درباره امکان مشارکت دادن یادگیرندگان و معلمان در فرایند طراحی فناوریهای آموزشی گفتگوهایی کرده‌اند. بنابراین، این مقاله یکی از جدیدترین مقالات در مورد نحوه طراحی فناوریهای آموزشی با مشارکت کاربران در فرایند طراحی می‌باشد.
۳. متدهای پژوهشی
ما برای این مقالات از یک متدولوژی کیفی به منظور درک پویایی شناسی فنی-اجتماعی در فرایند پیاده‌سازی استفاده می‌کنیم. متدهای پژوهشی به کار گرفته شده شامل بررسیهای بومی، مصاحبه رودرروی غیر رسمی و تحلیل مستندات می‌باشد. یکی از نویسندگان، انریکو زینی (Enrico Zini) یکی از دانش‌آموزان دبیرستان Keynes بوده و اکنون هم طراح سیستم و هم معلم دروس ارتباطات می‌باشد. نقشهای چندگانه وی به‌ عنوان یک دانش‌آموز، معلم، محقق و پشتیبان سیستم، فرصتهایی برای مشاهده کاربرد فناوریهای جدید در آموزش، از جنبه‌های گوناگونی به او داده است. مشارکت در فرایند توسعه باعث می‌شود که کار محققین در بررسی و تحقیق جنبه‌های فکری کاربران/یادگیرندگان در آموزش الکترونیکی آسان شود. جدا از بررسیهای مشارکتی زینی، ما مستندات دست دوم (مثلاً مباحثات برخط دانش‌آموزان و معلمان و ارائه‌های برون خط آنان) و محاورات غیر رسمی و مصاحبه با دانش‌آموزان و معلمان و کارشناسان را جمع‌آوری می‌کنیم. این منابع چندگانه داده‌ای، اطلاعاتی غنی برای مطالعات و بررسیهای عمیق‌تر فراهم می‌آورد.
۴.دبیرستان Keynes و سیستم اطلاعاتی آنها
۱.۴. بیرستان Keynes
دبیرستان Keynes اجتماعی‌ از دبیرستانهای متفاوتی است که در یک منطقه واقع شده‌اند و محدوده‌ای از مسیرهای آموزش را رائه می‌دهد: یک سالن سخنران علمی، یک دبیرستان تجاری فنی، یک دبیرستان فنی مهندسی و یک دبیرستان حرفه‌ای گردشگری. همچنین متصدی آموزش دبیرستان دارالتادیب Bologna نیز می‌باشد.
دبیرستان ۶ آزمایشگاه کامپیوتر شامل ۱۴۰ دستگاه کامپیوتر و ۴ کارساز (Server) (بر مبنای سیستم‌عامل گنو/لینوکس) دارد که توسط ۵ کارمند فنی که به ۶۰۷ دانش‌آموز و ۹۶ معلم خدمات‌رسانی می‌کنند، پشتیبانی می‌شود. در حال حاضر، این ۴ کارساز لینوکس خدماتی ارائه می‌کنند که به شرح زیر می‌باشد:
مسیریابی (routing) آزمایشگاه‌ها به اینترنت، دیواره آتش با امکان اتاقهای کامپیوتر متفاوت مجزا در حالت عدم استفاده از اینترنت، مدیریت کاربران یکپارچه LDAP، اشتراک فایل شامل فضای اشتراک و فضای شخصی و دسترسی به رومیزی (Desktop) از هر کامپیوتری، خدمات DHCP، کپی‌برداری (Mirror) محلی دبیان برای ارتقای سریعتر ماشینهای لینوکس، کارساز وب پرتال مدرسه، ویکی مدرسه و فضای وب شخصی برای معلمان و دانش‌آموزان، وب mail، کارساز mail با پویشگر ویروس و فیلترکننده هرزنامه‌ها، خدمات فهرستهای پستی، کارساز IMAP، کارساز چاپ، حافظه پروکسی HTTP برای افزایش سرعت دروس، هنگامی که ۲۰ تا ۳۰ کامپیوتر به یک وب سایت در یک زمان متصلند. برخی از تسهیلات فوق مانند وب mail یا ارتباطات داخلی، از راه دور، در خانه، نیز قابل دسترسی‌اند.
۲.۴. مقدمه‌ای بر نرم‌افزارهای آزاد/متن‌باز (FOSS)
آزمایشگاه کامپیوتر از سال ۱۹۸۵، به منظور پشتیبانی دروس کامپیوتری در دروس تجاری فنی تاسیس شد و تجهیزات اولیه Olivety MZO به مرور ارتقا یافته و توسعه داده شده‌اند.
FOSS اولین بار در تابستان ۱۹۹۸ زمانی‌که متخصصین فنی تصمیم به نصب آزمایشی لینوکس بر روی کامپیوتر گرفته بودند به مدارس آمد. در اوایل سال ۱۹۹۹ یک کارساز لینوکس به منظور به اشتراک گذاردن اتصال تلفنی به اینترنت توسعه یافت و فضای دیسک اشتراکی را در سراسر اینترنت ارائه داد. کارساز از همان زمان به بعد تا حدی به علت نیازهای مدرسه (مثل کارهای کارساز چاپ) و تا حدی نیز به علت علاقه متخصصین فنی برای یادگیری و تجربه فناوریهای جدید (مثل نصب یک کارساز وب و CMS یا VPN بین دو کامپیوتر) به طور مداوم نگهداری شده است.
در سال ۱۹۹۹ مدرسه با برآورد هزینه‌ای در حدود ۳۵,000,000 لیر (۱۸۰۷۵یورو) جهت خرید مجوزهای کامل آفیس مایکروسافت برای یک آزمایشگاه جدید به اضافه یک سری تجهیزات مواجه شد. از آنجا که کارمندان مدرسه از قبل تجربه FOSS را داشتند، بعد از مواجهه با چنین هزینه‌ای، مدرسه تصمیم گرفت که سایر جایگزینهای آفیس را امتحان کند. در آن زمان، Sun نرم‌افزار StarOffic5.1 خود را تحت یک مجوز آزاد منتشر نموده بود و از این رو مدرسه StarOffic شرکت Sun را (که بعدها با عنوان OpenOffice.org به بازار آمد) به جای آفیس مایکروسافت، در آزمایشگاه جدید خود نصب نمود.
چنین تعویض جریانی با مخالفت شدید از ناحیه بسیاری از معلمان- که از آموزش مجدد برای کسب مهارتهای جدید گریزان بودند- مواجه شد. در عوض دانش‌آموزان مشکلات کمتری با تغییر جدید داشتند. تجربه این جایگزینی ذر یک مذاکره خاتمه یافته و فقط در حدود ۱۳,۰۰۰,۰۰۰ لیر (۶۷۱۰ یورو) صرف خرید مجوزهای آفیس مایکروسافت شد. بقیه بودجه‌ برای خرید سخت‌افزار جدید استفاده شد.
۳.۴. پیشرفت با نرم‌افزار آزاد
بعد از نصب StarOffic خدمات جدید مرتبط با FOSS در کارسازها آرایش یافتند و کارمندان مدرسه اقدام به برقراری ارتباطات بیشتر با جامعه توسعه‌دهندگان کردند. با افزایش آگاهی درباره نرم‌افزار آزاد، مدرسه به یادگیری نحوه بهره برداری از زیرساختار مبتنی بر FOSSی که ساخته بودند، اقدام نمود. این حرکت نه فقط استفاده صرف از سیستم بود بلکه می‌خواتستند فعالانه در فرایند طراحی و توسعه مشارکت کنند. مفهوم مشارکت داشتن در طراحی، به تدریج در دبیرستان Keynes جا افتاد. آنها مدیریت فهرستهای پستی را به دانش‌آموزان محول نمودند. این فهرستهای پستی برای عموم باز بودند و دانش‌آموزان آینده نگر می‌توانستند در این فهرستها عضو شده و در مورد آینده محیط مدرسه سوالات خود را مطرح کنند. از طریق این مجموعه فهرستهای پستی، دانش‌آموزان علاقه‌مند نه تنها پیشرفت شبکه انجمنی که عضوی از آن بودند را آغاز نمودند، بلکه مدیران این فهرستها، دانش‌آموزان بزرگتر، می‌توانستند تجارت پیشرفته بیشتری در مورد مدیریت و تجهیز یک جامعه بر خط (آنلاین) کسب کنند.
علاوه بر اینها، یک CD شامل نرم‌افزارهای آزاد مورد استفاده در مدرسه (مثلاً OpenOffice.org، مرورگر موزیلا و پاسکال آزاد) به منظور نصب در کامپیوترهای خانگی، بین دانش‌آموزان توزیع شد. با این کار، دانش‌آموزان تجربه متفاوتی در زمینه سیستم‌عامل و نرم‌افزار کسب کردند. Daniela Volta معلم آزمایشگاه‌ کامپیوتر چنین می‌گوید:
در استفاده از نرم‌افزار آزاد، دانش‌آموزان ما پی می‌برند که کار کردن با کامپیوتر، به معنی کار کردن با یک نرم‌افزار واحد نیست... آنها می‌توانند که سوئیچ کردن از یک نرم‌افزار به دیگری، جهت تکمیل فعالیت، به آسانی ممکن است. هنگامی که پشت کامپیوتر می‌نشینند، کلمه »Word« را جستجو نمی‌کنند، بلکه به دنبال نرم‌افزارهای نصب شده‌ای که می‌توانند برای آنها مفید باشد، می‌گردند.
در کنار اقدامات انجام گرفته برای پیاده‌سازی فناوریهای متن‌باز، محتویات باز نیز، که همان فلسفه جنبش FOSS را دارند، در تدریس و آموزشهای روزانه به کار گرفته شدند. معلمان و دانش‌آموزان اقدام به استفاده از اطلاعات ویکی پدیا به عنوان مواد آموزشی بیشتری نمودند. ضمناً، برخی از آنها در ترجمه صفحات وب در ویکی پدیا یا افزودن محتویات جدید به دایره‌المعارف برخط که به صورت باز توسط کاربران اینترنت در سراسر جهان به اشتراک گذارده شده- نیز مشارکت نموده، ICT پیاده شده محیط آموزشی بزرگتر را با فعالیتهای تعاملی محلی و سراسری بیشتر برای دانش‌آموزان در دبیرستان Keynes پرورش دادند. نکته مهمتر اینکه، با سیستم مبتنی بر FOSS اعضای مدرسه این قدرت را پیدا کردند تا به طور موثری در طراحی فناوری و تولید دانش مشارکت کنند. مشارکت آنها در فرایند طراحی و تولید دانش نه تنها قدرت رابطه بین کاربران و توسعه‌دهندگان را تغییر داد بلکه در روابط دانش‌آموزان و معلمین نیر موثر واقع شد. در ادامه به دو نمونه از فعالیتهای آنان در زمینه نحوه استفاده از فناوریهای مبتنی بر FOSS برای انتقال تجارب محلی و تشکیلات انجمن اشاره می‌کنیم. ما بر موارد ویژه‌ای- توسعه قاموس مجموعه اطلاعات ایتالیایی OpenOffice.org و ایجاد یک وبلاگ برای مدرسه تمرکز خواهیم کرد و این فناوریها را تحلیل می‌کنیم.
5. قاموس مجموعه اطلاعات ایتالیایی OpenOffice.org
تاکنون ما محیط آموزشی کامپیوتری فعلی در دبیرستان Keynes و انگیزه‌های آنان برای مهاجرت به زیرساختار مبتنی بر FOSS را توصیف کردیم و شرح دادیم. به علاوه محتویات باز در آموزش و تدریسهای روزانه نیز به کار گرفته می‌شوند؛ هم فناوریهای باز و محتویات باز، از یک‌سو معلمین و دانش‌آموزان را قادر می‌سازد تا در فرآیند طراحی فناوری مشارکت داشته باشند و از دیگرسو به رفتارها و فعالیتهای آموزشی آنان شکل می‌دهد.
OpenOffice.org مجموعه نرم‌افزاری آفیس متن‌باز است که برای پردازش مستندات مبتنی، صفحه گسترده‌ها، ارائه‌ها و رسمها به کار می‌رود. سفارشی کردن زبان این نرم‌افزار معمولاً توسط یک جامعه محلی از علاقه‌مندان انجام گرفته و توسعه داده و نگهداری می‌شود، اگر چه برخی اوقات نیز توسط شرکت Sun MicroSystem بر روی آن سرمایه‌گذاری می‌شود. پروژه OpenOffice.org ایتالیایی (Progtto Linguistico Italiano OpenOffice.org=PLIO) توسعه یافته، نگهداری شده و تحت نگارش ایتالیایی OpenOffice.org توزیع می‌گردد. کد منبع آن نیز به صورت آزاد، برای افراد علاقه‌مند جهت دانلود، تغییر، مطالعه و توزیع مجدد در دسترس می‌باشد.
در سال ۲۰۰۴، دانش‌آموزان کلاس III H از معلم ایتالیایی خود، وانیلا ولتا، سئوالی کردند که چه کسی مسئولیت زیرساختار کامپیوتری دبیرستان Keynes را، جهت نوشتن کلمات هم‌معنی و مترادف، به عنوان یک خروجی از مهارتهای واژگانی و آموزش زبان‌شناختی، به عهده می‌گیرد. از آنجا که OpenOfficeی که آنها از آن استفاده می‌کردند، قاموس واژگان ایتالیایی را نداشت، معلم به این نتیجه رسید که جمع‌آوری کارهای دانش‌آموزان بر روی مترادفها و ارسال آن به تیم PLIO ایده بسیار جالبی است.
اگرچه، درگیر کردن دانش‌آموزان در توسعه نرم‌افزار آزاد نیازمند برخی آموزشهای اولیه است. برای آماده ‌ساختن دانش‌آموزان جهت کار در پروژه نرم‌افزار آزاد، انریکو زینی، دعوت شد تا زمینه‌ای در مورد مفاهیم عملی نرم‌افزار آزاد ایجاد کند. وی تاریخچه مختصری در مورد OpenOffice.org، به عنوان پیش زمینه یک پروژه نرم‌افزار آزاد نیز ارائه کرد. پس از آن با هماهنگی و سازماندهی همسر دانیلا ولتا، کاربر روی فهرستی از مترادفها شروع شد. آغاز کار با مترادفهای حروف A و B بودکه توسط کلاس III H در دبیرستان Keynes مرتب شد و توسط دانش‌آموزان در دبیرستانهای مختلف و سایرین در جوامع FOSS بزرگتر ادامه یافت.
تولید و توسعه قاموس لغات OpenOffice ایتالیایی نشان دهنده آموزش فعال و توسعه فعالیتهای مبتنی بر شبکه انجمنی و پشتیبانی دو طرفه می‌باشد. به علت ارتباطات همسر وانیلا ولتا با دیگر دبیرستانها، او می‌توانست افراد بیشتری را به مشارکت در پروژه فراخواند. دانش‌آموزان با عبور از مرزهای مدرسه، خروجیهای آموزشی خود را در یکی از بزرگترین پروژه‌های FOSS در جهان شرکت دادند. به علت وجود معلومات نامتجانس از افراد گوناگون، قاموس OpenOffice.org ایتالیایی به طور دائم توسط افرادی که نرم‌افزار را به اشتراک می‌گذارند، شکل یافته و خواهد یافت. تولید چنین فناوری‌ای (قاموس اطلاعات OpenOffice.org ایتالیایی) به تجارت و یافته‌های آموزشی دانش‌آموزان شکل می‌دهد. ابداع فناوری دیگر منحصر به محیطهای تحقیقاتی و صنعتی پیشرفته نیست، آموزش دیگر منحصر به مدارس نمی‌باشد.
همچنان که در مستندات بسته دبیان نوشته شده است "OpenOffice.org-thesaurw-it"، دانش‌آموزان آنچه را که آموخته‌اند، منعکس ساختند: »این تجربه نشان می‌دهد که در مدرسه اتخاذ یک رویکرد تجربی و فعال در فناوریهای کامپیوتری با استفاده از قابلیتهایی در خصوص موضوعات مختلف، در اینجا زبان ایتالیایی، ممکن می‌باشد.« چنین آموزش برون مرزی، تعاملی و مبتنی بر جامعه ثابت می‌کند که این روش آموزش بسیار موثرتر از سایر آموزشهای مبتنی بر اینترنت یک طرفه همراه با منابع درسی بر روی وب‌سایتها می‌باشد. همچنین باعث می‌شود که چنین جامعه آموزشی مبتنی بر فناوریهای FOSS پویاتر باشد و به مطالعات بیشتری برای درک علل انتخاب و ترجیح ابزارهایی بر دیگر ابزارها، نحوه پیاده‌سازی آنها و موضوعات اجتماعی، فرهنگی و سیاسی نیاز دارند.
۶. وبلاگ: یک ابزار مشارکتی
وبلاگ امکان دیگری است که یک محیط آموزشی مشارکتی را در دبیرستان Keynes پرورش می‌دهد. به علاوه، نشان می‌دهد که چگونه دانش‌آموزان هم جامعه آموزشی و هم هویت جمعی خود را بر پایه تجارب آمزش مشترک می‌سازد.
دانش‌آموزان پیش‌زمینه‌های متفاوتی دارند و بنابراین روشهای یادگیری متفاوتی نیز دارند. معلومات آنها ناهمگون، پویا و جایگزین شده می‌باشد. بسیار مفید خواهد بود اگر دانسته‌ها و تجارب متفاوت آموزشی آنها بتواند از طریق فناوریهای اطلاعاتی توسعه یافته‌ای به اشتراک گذارده شود.
برای توسعه اصول مقدماتی اینترنت در مدارس، دبیرستان Keynes اقدام به ایجاد فناوریهای ارتباطی جدید نمود تا موضوعاتی مثل نحوه فراهم آوردن و ارائه اطلاعات در اینترنت را پوشش دهد. به این منظور که نه دریافت‌کنندگان اطلاعات غیرفعال عمل کنند و نه مصرف‌کنندگان دانش با بی علاقگی از آن استفاده کنند، از دانش‌آموزان دعوت شد تا نقش فعالی در انجمن مبتنی بر اینترنت داشته باشند. در کلاس، نمونه‌هایی مثل اخبار اینترنتی تارگاه‌هایی مانند Slashdot.org یا Indymedia.org برای دانش‌آموزان ارائه می‌شد. علاوه بر اینها، به عنوان یک زمینه برای فراهم‌آورندگان اطلاعات، یک زیرساختار وبلاگی مبتنی بر FOSS، در اوایل سال ۲۰۰۵، با استفاده از فناوریهایی مثل آپاچی، planet، pyblosxom و weblog-add راه اندازی شد.
این سیستم وبلاگ می تواند کلیه وبلاگهای شخصی دانش آموزان و معلمان را به طور خودکار جمع نموده و آنها را به یک وبلاگ انجمنی تبدیل کند. به این وسیله، اطلاعات جمع آوری شده از منابع و موضوعات متفاوت می توانست دوباره آرایش یافته و برای اهداف مختلفی ارائه گردند و در بین مخاطبین علاقه مند بیشتری به اشتراک گذارده شود. در مقایسه با دیگر فناوریهای اینترنتی، این سیستم وبلاگ برتریهای زیر را دارد:
1.با یک واسط ساده شده، ساهتن وبلاگ در مقایسه با صفحات وب یا ویکی آسانتر است زیرا وبلاگ فقط اجازه می دهد که متن به صورت ساده (plain) باشد و از این رو محتویات به صورت خودکار ویرایش شده، نمایش داده شده و بایگانی خواهند شد. قبل از به کارگیری این امکان یک ارزیابی دقیق از نیازهای آموزشی در شرایطی ویژه انجام گرفت (Fox 1998; Huysman and de Wit 2002). بدون در نظر گرفتن بسیاری از ویژگیهای خیالی، این امکان بر اساس نیازهای کاربران به درستی سفارشی می شود و از این رو این فناوریها کمتر باعث دلسرد شدن مشارکت معلمان و دانش آموزان می شود (Dougiamas 1999; Dougiamas and Taylor 2003; Shirky 2004). در این راستا مدرسه، کورکورانه هر فناوری جدید و جالبی را نمی پذیرفت؛ مدرسه همانند یک مشتری باهوش عمل می کرد.
2.برخلاف تالارهای گفتگوی برخط، در یک وبلاگ هیچ موضوعی نیاز به بحث از قبل تعیین شده ای ندارد. بنابراین کاربران آزادی عمل بیشتری (به استثنای توهین به افراد) برای بیان نظراتشان به هر شکل و شیوه ای دارند.
3.برخلاف فهرستهای پستی (Mailing Lists) هر کاربری در اینترنت به طور عمومی، می تواند به یک وبلاگ دسترسی داشته باشد. اطلاعات را برای بیشتر افراد می توان ارسال و منتشر کرد (مثلاً رسانه ها و ...).
به علاوه کارشناسان نیز توانستند از فعالیتهای کاربرانشان چیزهایی بیاموزند و ابزارها و خدمات بهتری طراحی کرده و ارائه دهند. یک جامعه آموزشی با تبادلهای فعال بین عاملهای مختلفش ساخته می شود و از همین رو هویت خود را بر اساس تجارب آموزشی مشترک پیدا می کند.
دلیل دیگر پیاده سازی فناوری وبلاگ به نگهداری و آینده نرم افزار آزاد مرتبط می شود. طراح سیستم که دومین نویسنده این مقاله است، توجه ویژه ای به کمینه ساختن واگرایی نرم افزارهای سفارشی در پروژه های بزرگ، جهت نگهداری آسان و مجتمع سازی بهتر داشته است. وی همچنین قابلیت جدیدی برای نصب خودکار وبلاگ pyblosxom در فضای وب هر کاربر ایجاد کرد. اشکالات کشف شده و برطرف شده در فرایند سفارشی سازی و پیاده سازی به همراه قابلیتهای افزوده شده جدید به توسعه دهندگان اصلی پروژه بزرگ گزارش می شد. این، اولین سیستم وبلاگ مبتنی بر FOSSی بود که در یک مدرسه پیاده شد. مستنداتی نیز برای به اشتراک گذاردن تجربیات سفارشی سازی و پیاده سازی وبلاگهای FOSSگرا در مدارس تهیه شد. این ثابت می کند که پیاده سازی سیستم وبلاگ مبتنی بر FOSS در دبیرستان Keynes یک نوآوری اجتماعی-تکنیکی محسوب می شود.
۷. نتیجه گیری و پژوهشهای آینده
در این مقاله، فناوریهای کارا، مقرون به صرفه و مبتنی بر FOSS را که در دبیرستان Keynes پیاده سازی شده را معرفی کردیم. این سیستم نه تنها به یک جامعه آموزشی برای یکپارچه کردن محیط آموزشی برخط مدرسه و محیط فیزیکی آن کمک می کند، بلکه اشتراک دانش محلی و آموزی را با اجتماع سراسری اینترنت پیوند می زند. ما دو نمونه برجسته ارائه دادیم که نشان می داد چگونه فناوریهای مبتنی بر FOSS، توسعه فنی آموزش الکترونیکی فعلی را با مشارکت هر گروه دانش آموزان و معلمان در فرآیند توسعه بهبود می بخشد. اولین نمونه OpenOffice.Org در دبیرستان Keynes و دومین فناوری وبلاگ مبتنی بر FOSS بود که توضیحات آن در متن مقاله آمد.
در یک جمع بندی، دبیرستان Keynes از مزایای توسعه FOSS به دلیل داشتن آموزشی سفارشی پذیر و مقرون به صرفه و نرم افزارهایی با دانش مشترک بهره مند شد. در مقابل جامعه FOSS نیز از دبیرستان Keynes به دلیل بازخورد کاربران و مشارکت آنها منتفع شد. فناوریهای FOSS را در مقایسه با فناوریهای اختصاصی، می توان برای نیازهای ویژه کاربران سازماندهی کرد و از این رو به کاربران قدرت بیشتری برای ایفای نقش و مشارکت بیشتر در فرایند طراحی داده می شود.
در این مقاله تحولات دبیرستان Keynes، نقش معلمان و دانش آموزان و تاثیر فناوریهای FOSS را بررسی کردیم. هر چند که پدیده هایی که نیاز به بررسی بیشتری دارند نیز مشاهده نمودیم. به عنوان مثال ما دیدیم که همه دانش آموزان زمان و تلاش یکسانی در وبلاگ نویسی صرف نمی کنند و معلم است که نقش مهمی در تصمیم گیری و تشویق دانش آموزان به یادگیری فعالیتهای برخط و درک فناوریهای FOSS دارد. اگر دانش آموزان فارغ التحصیل شوند و معلمان بازنشست گردند، ممکن است از پیاده سازی FOSS حمایت نشده و تقویت نشود. برای درک بهتر چنین جامعه آموزشی مبتنی بر FOSS، بررسیها و پژوهشهایی سازگار لازم است تا بفهمیم چگونه می توان تجارب کسب شده در دوره ای طولانی از وبلاگ نویسی را به عنوان یک اهرم به کار گیریم، چگونه می توان به علایق مشترک جامه عمل پوشانید و مشارکت همگان را تقویت نمود، چگونه می توان دانش آموزان را به تداوم وبلاگ نویسی و مشارکت در توسعه FOSS، پس از فارغ التحصیلی از دبیرستان تشویق نمود؟